۲ اسفند، روز جهانی زبان مادری

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، سازمان ملل متحد ۶ زبان را به عنوان زبان رسمی برای روابط بین المللی به رسمیت شناخته است، اما دنیا شش هزار زبان زنده دارد که میلیارد‌ها نفر به آن سخن می‌گویند. سهم ایران از این ۶ هزار زبان زنده جهان حدود ۹۰ زبان است. تنوع قومیتی در ایران گونه گونی زبان‌ها و گویش‌ها را در پی داشته آنچه که به زبان مادری و محلی موسوم است.

در دهه‌های اخیر سازمان علمی فرهنگی ملل متحد موسوم به یونسکو برنامه‌های جامعی برای احیا و زنده نگه داشتن زبان‌های مادری کشور‌ها در کنار زبان‌های رسمی شان پیشنهاد کرده است، برنامه‌هایی که مانع از فراموشی و انقراض زبان‌های مادری شوند.

مریم صناعتی زبان شناس گفت: یونسکو با برنامه‌های تشویقی متنوع نهاد‌های آموزشی دنیا را به رواج چند زبانی سوق می‌دهد و بیشتر برنامه‌های آن به سمت شناسایی و حفظ زبان‌های بومی و مادری است.

زبان‌های محلی مستقیم با فرهنگ بومی افراد در ارتباط است و زبان مادری به واسطه خرده فرهنگ‌هایی که در خودش ذخیر دارد بجز وظیفه اصلی یک زبان که انتقال پیام و ایجاد ارتباط است؛ کارکرد‌هایی مثل انتقال فرهنگ و رسوم و باور‌های متنوع هم دارد.

رضا دبیری نژاد کارشناس فرهنگی با اشاره به اینکه موزه‌ها نقش بسیار مهمی در حفظ زبان‌های مادری دارند گفت: موزه‌ها با تولید محتوا‌هایی مثل برنامه‌های نمایشگاهی می‌توانند مقابل ایده یکسان سازی جهان بیاستند و به کمک این دست برنامه ها، مردمان بومی می‌توانند به تشخص و هویت بومی خود قوام بخشند.

ارتقا جایگاه زبان‌های مادری به فرایند‌هایی مثل نشانه هویتی یا تشخص، نقشی فراتر از ایجاد ارتباط به آن‌ها می‌دهد و آن‌ها را به سرمایه‌های اجتماعی مردم تبدیل می‌کند.

یادداشت از الهام گوران؛ خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما